معاون اطلاع‌رسانی و امور بین‌الملل بنیاد ایرانشناسی خبر داد:
همایش بین‌المللی مجازی «ایران و نظامی‌گنجوی» برگزار میشود
بمناسبت روز بزرگداشت حکیم نظامی‌گنجوی، شاعر و داستان‌سرای ایرانی سده ششم هجری قمری، معاونت اطلاع‌رسانی و همکاریهای بین‌الملل بنیاد ایرانشناسی در نظر دارد تا همایش بین‌المللی مجازی «ایران و نظامی‌گنجوی» را برگزار کند.
به همین منظور، با آقای دکتر حامد فروزان، معاون اطلاع‌رسانی و همکاریهای بین‌الملل بنیاد ایرانشناسی و از سخنرانان این همایش، درباره کم و کیف و چگونگی برگزاری آن به گفتگو نشسته‌ایم، که از نظر خوانندگان محترم خواهد گذشت:
جناب آقای دکتر فروزان، هدف از برگزاری این همایش چیست؟
ای نام تو بهترین سرآغاز
بی‌نام تو نامه کی‌کنم باز
ای یاد تو مونس روانم
جز نام تو نیست بر زبانم
همایش بین‌المللی مجازی «ایران و حکیم نظامی گنجوی» با حضور جمعی از ایرانشناسان داخلی و خارجی از کشورهای: هندوستان، اسپانیا، آذربایجان، روسیه وگرجستان، روز دوشنبه بیست و پنجم اسفندماه جاری، در قالب فضای مجازی، برگزار خواهد شد.
همانطور که میدانیم در تقویم فرهنگی کشور روز 21 اسفندماه، به یاد و نام شاعر حماسه‌سرای ایرانی حکیم نظامی‌گنجوی نامگذاری شده است. حکیم نظامی‌گنجوی از جمله شاعران ایرانی و پارسی‌گوی قرن ششم تا اوایل قرن هفتم است، که باید او را در شمار ارکان شعر و ادب فارسی آورد.
حکیم نظامی شخصیتی متاله و فقیه، ادیب و شاعر داشته و ریاضیدان و منجمی توانا بوده است. همچنین منظومه آثار و اندیشه‌های ایشان تأثیری عمیق بر شعر و ادب فارسی و شاعران پارسی‌گوی بر جای نهاده است. تأثیر ایشان بر ادبیات جهان، شبه قاره هند، تاتارستان، ترکستان و عثمانی از وی چهره‌ای شاخص بر پهنه ایران فرهنگی ساخته و ایرانشناسان را چه در گذشته و چه در حال مجذوب خود ساخته است. از اینرو آثار فراوانی پیرامون شخصیت این حکیم عالیقدر نیز خلق شده است. تمامی این موضوعات سبب‌ساز برگزاری این همایش شد.
این همایش با مشارکت چه سازمانهایی برگزار میشود و سخنرانان و موضوعات سخنرانی‌شان چیست؟
همایش بین‌المللی مجازی «ایران و نظامی‌گنجوی» قرار است در قالب وبینار روز دوشنبه بیست و پنجم اسفندماه جاری برگزار شود و در آن سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس، انجمن علمی استادان زبان و ادبیات فارسی مشارکت خواهند داشت. همچنین این همایش و با حضور تَنی چند از ایرانشناسان داخلی و خارجی همراه است که، به بیان نقطه نظرات و دیدگاههای علمی خود درباره آثار، شرح احوال و زمانه زندگی حکیم نظامی‌گنجوی خواهند پرداخت.
در این همایش علاوه‌بر سخنرانی حضرت آیت‌ا... سیدمحمد خامنه‌ای: رئیس بنیاد ایرانشناسی و دکتر سیدعبدالمجید میردامادی: مشاور رئیس و مدیرکل همکاریهای علمی و بین‌المللی بنیاد ایرانشناسی، سخنرانان به شرح ذیل به ایراد سخنرانی خواهند پرداخت:
- دکتر غلام حسین‌زاده؛ رئیس انجمن علمی استادان زبان و ادبیات فارسی و رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، با موضوع سخنرانی: «تفاوت مرزهای فرهنگی با مرزهای جغرافیای سیاسی».
- دکتر حسینعلی قبادی؛ استاد دانشگاه تربیت مدرس و رئیس پژوهشگاه علوم انسانی، با موضوع سخنرانی: «پیامهای جهانی حکیم نظامی‌گنجوی».
- دکتر ناصر نیکوبخت؛ استاد دانشگاه تربیت مدرس و رئیس مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی، با موضوع سخنرانی: «نظامی گنجوی نقطه عطف منظومه‌سرایی در قلمرو زبان فارسی».
- دکتر نجمه دری؛ مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، با موضوع سخنرانی: «بررسی و تحلیل مضامین ادبیات درباری در منظومه‌های نظامی و مقایسه آن با آثار برگزیده ادبیات جهان».
- دکتر اخلاق احمد انصاری؛ استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جواهر لعل نهرو هند، با موضوع سخنرانی: «تأثیرات خمسه نظامی بر شاعران هندی».
- دکتر شفق علی‌بیگلی؛ استاد دانشگاه و مدیر بخش ترجمه‌های ادبی در موزه ادبیات ملی آکادمی ملی علوم جمهوری آذربایجان، با موضوع سخنرانی: «تضاد در مخزن الاسرار».
- دکتر خواکین رودیگز وارگاس؛ مترجم و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی و استاد زبان فارسی رایزنی فرهنگی ایران در اسپانیا، موضوع سخنرانی: «نظامی‌گنجوی احیا کننده عاشقی‌های پیش از اسلام».
- دکتر نمادی بارتایا؛ رئیس کرسی زبان فارسی و ایرانشناسی دانشگاه آکاکی تسرتلی کوتایسی گرجستان، موضوع سخنرانی: «نظامی‌گنجوی و ادبیات گرجی».
- دکتر مستوره احمد اوا؛ استاد دانشگاه فدرال قازان روسیه، موضوع سخنرانی: «تأثیر شعر نظامی بر ادبیات تاتاری».
- دکتر محمود جعفری‌دهقی؛ استاد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، با موضوع سخنرانی: «نظامی‌گنجوی و ایرانشناسان».
با توجه به برگزاری این همایش، کمی درخصوص این حکیم عالیقدر از منظر ایرانشناسی بفرمایید؟
حکیم نظامی‌گنجوی از آن دسته شاعرانی است که بی‌شک باید او را در شمار ارکان شعر فارسی و از استادان مسلم این زبان بشمار آورد. وی از آن سخنگویانی است که مانند فردوسی و سعدی توانست به ایجاد یا تکمیل سبک و روش خاصی دست یابد. گرچه داستان‌سرایی در زبان فارسی بوسیله او آغاز نگشته است، اما تنها شاعری که تا پایان قرن ششم توانست این نوع از شعر یعنی شعر تمثیلی را در زبان فارسی به حد اعلای تکامل برساند، نظامی است.
وی در ایجاد الفاظ و کلمات مناسب و ایجاد ترکیبات خاصِ تازه و ابداع و اختراع معانی و مضامین نو و دلپسند در هر مورد و تصویر جزئیات و نیروی تخیل و دقت در وصف و ایجاد مناظر بی‌نظیر و ریزه‌کاریها در توصیف طبیعت و اشخاص و احوال و بکار بردن تشبیهات و استعارات مطبوع و نو سرآمد است، بطوریکه در شمار کسانی است که بعد از خود نظیری نیافته است.
بیان این نکته نیز در سبک نظامی‌گنجوی ضروری است که او زندگی عامه مردم را به تصویر درآورده و آیینه‌‌ای ساخته است که هرکس خود و زندگی خویش را در آن می‌بیند. تصویری واقعی و حقیقی نه مجازی و سمبلیک.
از آثار این شاعر بزرگ یکی پنچ گنج نظامی یا خمسه اوست و دیگری دیوان اشعارش، که ان‌شاا... در روز همایش بطور مبسوط بدانها خواهم پرداخت.
در پایان اگر نکته‌ای درخصوص برگزاری همایش است، بفرمایید؟
همایش بین‌المللی «ایران و نظامی‌گنجوی» روز دوشنبه بیست و پنجم اسفندماه جاری، برابر با پانزدهم مارس 2021، از ساعت 11 پیش از ظهر به وقت تهران، به زبان فارسی برگزار خواهد شد و علاقه‌مندان به شرکت در این همایش میتوانند از طریق برنامه اسکایپ، به آدرس: «https://join.skype.com/omDfqvkgjfDg» اقدام نمایند. همچنین جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره همایش شماره تماس 88608805 ارائه میشود.