اخبار بنیاد ایران شناسی

در آستانه هفته پژوهش
بنیاد ایرانشناسی همایش ملی «خلیج فارس برای ملتهای خلیج فارس» را برگزار كرد

در آستانه هفته پژوهش بنیاد ایرانشناسی همایش ملی «خلیج فارس برای ملتهای خلیج فارس» را برگزار كرد. به گزارش روابط عمومی بنیاد ایرانشناسی، در این همایش كه صبح روز دوازدهم آذرماه 1397 گشایش یافت، به بررسی و پژوهش وجوه مختلف مسائل این منطقه جغرافیایی پرداخته شد.
بر این اساس در ابتدای همایش، پس از قرائت آیاتی چند از قرآن مجید و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران، آقای دكتر حامد فروزان، دبیر اجرایی همایش و سرپرست معاونت پژوهشی بنیاد با اشاره به مجموعه همایشهای برگزار شده در حوزه مطالعات خلیج ¬فارس، در بنیاد ایرانشناسی، هدف از برگزاری این همایش را چنین بیان كرد: همایش «خلیج فارس برای ملتهای خلیج فارس» ‌با در نظر گرفتن گستره «دریای باستانی پارس»، محدوده جغرافیایی خلیج ¬فارس و دریای مكران را هدف قرار داده است. بر این اساس از اهداف اصلی این همایش، بررسی و پژوهش وجوه مختلف مسائل این منطقه جغرافیایی است كه به گذشته، حال و آینده ملتهای ساكن در آن مربوط میشود. با این رویكرد كه ساز و كار این منطقه پراهمیت عاری از قدرتهای فرامنطقه ای شود و با اراده و میل ملتهای بومی آن شكل گیرد.
همچنین آقای دكتر مجید تفرشی، دبیر علمی همایش با اشاره به ارسال مقالات متعدد به دبیرخانه همایش، از چاپ مقالات تأیید شده از سوی دبیرخانه همایش در فصلنامه «مطالعات خلیج فارس»- بعنوان اثر برگزیده در دومین جشنواره كتاب سال خلیج فارس- و نیز نمایه شدن مقالات در بانك نشریات كشور و تارنمای بنیاد ایرانشناسی خبر داد.
در ادامه حضرت آیت‌ا... سیدمحمد خامنه‌ای، رئیس بنیاد ایرانشناسی، با اشاره به وضع حقوقی خلیج فارس در چارچوب مقررات بین المللی مورد قبول جهانیان به ایراد سخنرانی پرداخت. ایشان با بیان اینكه خلیج فارس یك آبراهه بسته است و به لحاظ تاریخی و حقوق بین‌الملل خلیجهایی که سابقه تاریخی با یک ملتها را دارند، به «خلیجهای تاریخی» معروف هستند، چنین ادامه داد: خلیج فارس نیز متعلق به ایران و مردمان سرزمینهای مجاور آنست و نام خلیج فارس برگزیده از سوی ملتهای همجوار آن در طول دورانهای تاریخی است و اگر در این حوزه درست اقدام شود، کسی به خود اجازه استفاده از نام غیر واقعی به این آبراهه را نمیدهد.

معظم‌ٌله با بیان اینكه خلیج فارس متعلق به ملتهایی است که همجوار با آن زندگی کرده و دارای اصالت تاریخی هستند، چنین بیان كرد: مهمترین آسیبی که این منطقه را تهدید میکند حضور بیگانگان، با ابزارها و ادوات جنگی است. بر این اساس، اراذل و اوباش و اشرار بین‌المللی حق حضور در این منطقه را ندارند. این موضوع باید در سیاستهای عمومی و کلان جمهوری اسلامی ایران- بعنوان مصداقی برای حفظ امنیت ایران و سایر ملتهای منطقه- ظهور و بروز همیشگی یابد
رئیس بنیاد ایرانشناسی با اشاره به اهمیت خلیج فارس در سطح جهانی، آنرا آبراهی پر برکت بلحاظ اقتصادِ انرژی برشمرد كه اگر صادرات نفتی کشوری در حوزه خلیج فارس حتی برای یكروز قطع شود، لطمات جبران‌ناپذیری را به تبادلات بین‌المللی در حوزه انرژی خواهد زد و شعاع عمل این صدمات کشورهای قدرتمند جهانی را نیز درگیر خواهد كرد.
آیت‌ا... سیدمحمد خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وحدتی كه بوسیله این آبراه مهم از زمانهای دور تاكنون ایجاد شده، بنحوی که نژادها و اقوام خود را با هم در این منطقه یکی می‌دانند و پس از اسلام نیز بهمین شکل بوده و هیچ وقت ممالک دیگر خود را جدای از ایران نمی‌دانستند، چنین اظهار كرد: این منطقه متعلق به ملتهای آن است- کاری به دولتها نداریم- و باید برای ملتها امن بماند. كشور ایران در این محیط بسته همواره حافظ صلح و گریزان از ناامنی بوده است؛ چرا كه در صورت بر هم خوردن امنیت در منطقه خلیج فارس، امنیت در دیگر نقاط جهان نیز برهم خواهد خورد.
وی در ادامه با بیان اینکه ایران چه پیش و چه پس از اسلام همواره تمدن‌ساز و مروج تمدن در دنیا بوده، چنین بیان داشت: خلیج فارس با ریشه ایران درآمیخته و همیشه منشاء برکت و رحمت بوده و باید از ظرفیتهای بی‌نظیر و گسترده آن، كه همواره در خدمت به بشریت بوده، بنحو مطلوب بهره جست. عزت به ایرانیان امروز با وقوع انقلاب اسلامی بازگشته، بنابراین به مسئولین حکومتی توصیه میکنیم که این عزت را حفظ نمایند.
همچنین در این همایش سردار سرتیپ پاسدار آقای دكتر احمد وحیدی، رئیس دانشگاه عالی دفاع ملی در سخنانی با بیان اینكه سران استكباره همواره ایران را متهم به توسعه‌طلبی میكنند و پاسخ ایران به این اتهام‌زنیها جز آن نبوده كه صبورانه علیه ظلمهای سران استكبار مقاومت کند و این همه مدارا تنها بخاطر مصلحت بزرگتر، یعنی امنیت منطقه صورت گرفته، چنین ادامه داد: با وجود داشتن ابعاد مهم ژئوپولتیکی و اقتصادی در منطقه خلیج فارس و وجود منابع سرشار نفت و گاز در این نقطه از جهان، در حالیکه باید خلیج فارس منطقه‌ای اقتصادی باشد، ما شاهد امنیتی بودن آن هستیم.
وی در ادامه حضور قدرتهای خارجی در منطقه را کاملا هدفمند و مقرضانه خواند و از قصد آنها مبنی بر اینكه این منطقه كارکرد اقتصادی و انرژیكی نداشته باشد، پرده برداشت. ایجاد درگیریهای بی‌هدف و بی‌انتها در منطقه، ملتهای خلیج فارس را دچار فرسایش كرده و سود آن عاید کشورهای بیگانه و سران استكبار میشود.
دكتر وحیدی با طرح این موضوع که چرا امروز کشورهای حوزه خلیج فارس بنفع دیگران و به ضرر خود عمل میکنند و آیا امنیتی شدن منطقه خواست کشورهای حوزه خلیج فارس است و یا بر آنها تحمیل شده؟ چنین اظهار كرد: جمهوری اسلامی ایران در طول این سالها به دفعات از امنیت مشترک در منطقه- با وجود اشتراکات فراوان، قومی، فرهنگی و مذهبی کشورهای حوزه خلیج فارس- سخن بمیان آورده و در صورتیكه کشورهای منطقه با یكدیگر همراهی و همکاریهای لازم را داشته باشند، سطح پیشرفت و توسعه در این نقطه از دنیا بینظیر خواهد شد و ایران بارها از میانجیگری و اعلام آمادگی خود برای حل بحرانهای منطقه و ایجاد امنیت مشترك و بومی سخن بمیان آورده است.
سردار وحیدی در پایان با اشاره به كاربرد نام جعلی برای خلیج فارس، از سوی حكومتهای سرسپرده عربی و سران استكبار در راستای برهم زدن نظم و امنیت منطقه و ایجاد مناقشه با ایران، چنین بیان كرد: متأسفانه با وجود تلاشهای ایران در زمینه برقراری امنیت بومی در منطقه- بدون مداخله كشورهای متخاصم و بیگانه- وجود نظامهای اقتدارگرای نظامی در منطقه كه بدنبال توسعه اراضی خود بصورت نظامی هستند، نمیتوان نوید برقراری امنیت بومی را- با همیاری دولتهای - در منطقه داد. بر این اساس شایسته است این نوع برنامه‌ها و همایشها در بنیاد ایرانشناسی و سایر سازمانهای همراستا با موضوع خلیج فارس ادامه یابد و در آنها با ایجاد گفتگو در سطح نخبگان، دانشگاهیان و سطوح اجتماعی ملتها- و نه دولتها- بر ارائه راهكارهای حل تعارضات منطقه‌ای مباحثه و گفتگو شود.
در ادامه این همایش، سخنرانان مقالات خود را با موضوعات ذیل ارائه كردند: «ایران، خلیج فارس و سیاستهای بین‌المللی»؛ از آقای دكتر كاظم سجادپور، «ایران و آینده ترتیبات امنیتی در منطقه خلیج فارس»، از آقای دكتر محمدمهدی مظاهری، «ژئوپولتیك خلیج فارس و چالشهای بوجود آمده»، از آقای دكتر محمدحسن نامی، «حاكمیت تاریخی ایران بر جزایر سه‌گانه و ضرورت گسترش دیپلماسی عمومی در تحكیم جهانی آن»، از آقای دكتر مجید تفرشی، «جزایر سه‌گانه و سیاستهای بین‌المللی در خلیج فارس»، از آقای دكتر كوروش احمدی و «شیخ‌نشین شارجه مبتكر یادداشت تفاهم 1971 میلادی درباره ابوموسی» از آقای دكتر محمدعلی بهمنی‌قاجار.
پس از ارائه مقالات و تقدیر از ارائه‌دهندگان مقالات، از استادان فعال در حوزه خلیج فارس، آقایان دكتر احمد اقتداری، دكتر محمدعلی موحد و دكتر فریدون زندفرد، با اهدای لوح تقدیر و هدیه تكریم بعمل آمد. در ادامه از سه‌ اثر در حوزه خلیج فارس با عنوانهای: «مبالغه مستعار، بررسی مدارك مورد استناد شیوخ در ادعا بر جزایر سه‌گانه»، نوشته دكتر محمدعلی موحد (به زبان فرانسه)، «نام خلیج فارس، ریشه‌های یك جنجال سیاسی»، نوشته دكتر كوروش احمدی (بزبان انگلیسی) و «فصلنامه مطالعات خلیج فارس» (شمارههای 10 و 11) رونمایی شد. گشایش و بازدید از نمایشگاه اسناد و نقشه‌های تاریخی خلیج فارس، از دیگر برنامه‌های این همایش بود.